Bạn đã bao giờ thắc mắc về những chỉ số trên bản đồ chất lượng không khí? Bài viết này sẽ giúp bạn giải mã bí ẩn của chỉ số AQI là gì – chỉ số quan trọng phản ánh mức độ ô nhiễm không khí và ảnh hưởng của nó đến sức khoẻ như thế nào?. Cùng Thời sự Việt khám phá ngay!
Định nghĩa về chỉ số AQI là gì?
AQI, viết tắt của Air Quality Index, là chỉ số đo lường mức độ ô nhiễm không khí, cung cấp thông tin về chất lượng không khí tại một khu vực cụ thể. AQI giúp đánh giá mức độ ô nhiễm không khí và ảnh hưởng của nó đến sức khỏe con người. Chỉ số này được tính toán dựa trên các nồng độ của các chất ô nhiễm chính trong không khí, giúp người dân dễ dàng hiểu và đưa ra các quyết định phù hợp để bảo vệ sức khỏe.
Các chất ô nhiễm chính được đo lường trong AQI
- PM2.5 (Particulate Matter 2.5): Các hạt bụi mịn có đường kính nhỏ hơn 2.5 micromet, có thể xâm nhập sâu vào phổi và gây ra các vấn đề về hô hấp và tim mạch.
- PM10 (Particulate Matter 10): Các hạt bụi lớn hơn PM2.5, có đường kính nhỏ hơn 10 micromet, có thể gây ra các vấn đề về hô hấp khi hít phải.
- NO2 (Nitrogen Dioxide): Khí độc do các phương tiện giao thông và công nghiệp phát thải, có thể gây ra các vấn đề về hô hấp và làm trầm trọng thêm các bệnh phổi.
- SO2 (Sulfur Dioxide): Khí độc từ các hoạt động công nghiệp và đốt nhiên liệu, có thể gây kích ứng đường hô hấp và các vấn đề về phổi.
- CO (Carbon Monoxide): Khí không màu, không mùi, do đốt nhiên liệu không hoàn toàn, có thể gây ngộ độc và ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch.
- O3 (Ozone): Khí ôzôn ở tầng thấp của khí quyển (gần mặt đất) có thể gây kích ứng đường hô hấp và làm giảm chức năng phổi.
Ý nghĩa của chỉ số AQI
AQI phản ánh mức độ nguy hại của không khí đối với sức khỏe con người. Chỉ số này được phân loại thành các mức độ khác nhau, mỗi mức độ tương ứng với các mức độ nguy cơ khác nhau đối với sức khỏe:
- Tốt (0-50): Chất lượng không khí được coi là tốt và không có nguy cơ cho sức khỏe của cộng đồng.
- Trung bình (51-100): Chất lượng không khí chấp nhận được; tuy nhiên, một số người nhạy cảm có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe nhỏ.
- Kém (101-150): Chất lượng không khí bắt đầu ảnh hưởng đến một số nhóm người nhạy cảm (như trẻ em, người già, và những người mắc bệnh hô hấp). Những người khác có thể không bị ảnh hưởng.
- Nguy hại (151-200): Chất lượng không khí có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho tất cả mọi người, không chỉ cho các nhóm người nhạy cảm.
- Rất nguy hại (201-300): Chất lượng không khí là rất kém và có nguy cơ cao cho sức khỏe của toàn bộ cộng đồng. Nên thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe nghiêm ngặt.
- Nguy hiểm (301-500): Chất lượng không khí ở mức rất nguy hiểm và có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho mọi người, khuyến cáo hạn chế ra ngoài và giảm tiếp xúc với không khí ô nhiễm.
Cách tính chỉ số AQI theo Tổng cục Môi trường
Tính toán giá trị AQI theo giờ
- Giá trị AQI theo giờ của từng thông số
- Giá trị AQI theo giờ
Tính toán giá trị AQI theo ngày
- Giá trị AQI theo ngày của từng thông số
- Giá trị AQI theo ngày
Sau khi thu thập và tính toán các chỉ số AQI riêng lẻ cho từng chất ô nhiễm (PM2.5, PM10, NO2, SO2, CO, O3) trong một ngày tại một trạm quan trắc, giá trị AQI cao nhất trong số các chỉ số này sẽ được chọn làm giá trị AQI đại diện cho ngày hôm đó tại trạm quan trắc.
Giá trị AQI theo ngày được so sánh với bảng tiêu chuẩn để xác định mức cảnh báo chất lượng không khí và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Bảng tiêu chuẩn này thường được chia thành các khoảng giá trị AQI tương ứng với các mức độ khác nhau, từ tốt đến nguy hại, cùng với màu sắc đại diện và khuyến nghị về sức khỏe.
Ảnh hưởng của chỉ số AQI đến sức khoẻ
Chỉ số AQI (Air Quality Index) cung cấp thông tin quan trọng về mức độ ô nhiễm không khí và ảnh hưởng của nó đối với sức khoẻ con người. Mỗi mức AQI có những tác động cụ thể:
AQI Tốt (0-50): Không có nguy cơ sức khoẻ đáng kể. Không khí sạch và an toàn cho mọi người, lý tưởng cho các hoạt động ngoài trời.
AQI Trung Bình (51-100): Có thể gây ra vấn đề nhỏ đối với nhóm nhạy cảm như người có bệnh lý về hô hấp, trẻ em và người cao tuổi. Hạn chế hoạt động ngoài trời cường độ cao có thể là lựa chọn tốt.
AQI Kém (101-150): Nguy cơ sức khoẻ tăng đối với các nhóm nhạy cảm và có thể gây ra triệu chứng nhẹ cho người bình thường. Nên hạn chế tiếp xúc với không khí ô nhiễm và giảm hoạt động ngoài trời.
AQI Nguy Hại (151-200): Tất cả mọi người đều có nguy cơ cao về sức khoẻ. Tình trạng hô hấp có thể trở nên nghiêm trọng, đặc biệt với người nhạy cảm. Nên hạn chế ra ngoài và thực hiện các biện pháp bảo vệ như sử dụng máy lọc không khí.
AQI Rất Nguy Hại (201-300): Gây ra nguy cơ sức khoẻ nghiêm trọng cho tất cả mọi người. Nên ở trong nhà, tránh hoạt động ngoài trời và áp dụng các biện pháp bảo vệ sức khoẻ nghiêm ngặt.
AQI Nguy Hiểm (301-500): Rất nguy hiểm và có thể gây ra các vấn đề sức khoẻ nghiêm trọng đến mức nguy hiểm đến tính mạng. Hạn chế ra ngoài là rất cần thiết và cần thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khoẻ nghiêm ngặt.
Hiểu rõ chỉ số AQI là gì không chỉ giúp bạn nắm bắt được tình trạng chất lượng không khí mà còn bảo vệ sức khoẻ bản thân và gia đình. Để luôn cập nhật thông tin chính xác và kịp thời về chất lượng không khí, hãy truy cập ngay website Thời sự Việt.